Zgaga to uczucie palenia i pieczenia w klatce piersiowej, za mostkiem, czasem również w gardle i przełyku, będące typowym objawem choroby refluksowej, która polega na cofaniu się treści żołądkowej do przełyku. Zgaga powoduje dyskomfort i utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale na szczęście można się jej pozbyć! Pomoże zarówno stosowanie kilku podstawowych zasad dotyczących m.in. tempa jedzenia posiłków, jak i przyjmowanie odpowiednich leków.
Z tekstu dowiesz się:
- w jaki sposób objawia się zgaga,
- jakie metody domowe pomogą pozbyć się zgagi,
- czy istnieją skuteczne leki na zgagę.
Refluks (choroba refluksowa, refluks żołądkowy, refluks żołądkowo-przełykowy) to choroba polegająca na cofaniu się treści żołądkowej do przełyku, co wywołuje u pacjenta charakterystyczne objawy.
Przyczyny refluksu nie zostały jak dotąd jednoznacznie ustalone. Na jego rozwój mogą wpływać:
- uszkodzenie bariery antyrefluksowej składającej się z dolnego zwieracza przełyku i włókien przepony,
- zwiększona spontaniczna relaksacja mięśnia dolnego zwieracza przełyku, występująca 3-8 razy na godzinę (u zdrowych osób 2-4 razy na godzinę),
- uszkodzenie mechanizmów obrony śluzówkowej przełyku,
- zaburzenia motoryki przełyku,
- czynniki zewnętrzne (siedzący tryb życia, otyłość, nieprawidłowe żywienie).
Refluks w większości przypadków nie jest groźny dla zdrowia i stanowi jedynie dyskomfort w codziennym funkcjonowaniu, ale nieleczony i bagatelizowany może dawać poważne powikłania, takie jak nadżerki błony śluzowej przełyku (mogą się one przekształcać w zmiany nowotworowe), zwężenie przełyku oraz owrzodzenia i krwawienia przełyku.
Refluks – objawy
Refluks żołądkowy może dawać takie objawy, jak:
- uczucie palenia i pieczenia za mostkiem (znane jako zgaga),
- bóle w klatce piersiowej,
- bóle w nadbrzuszu,
- odbijanie się kwaśną treścią.
W zaawansowanych stadiach choroby refluksowej mogą się pojawiać kaszel refluksowy, zapalenie krtani oraz ubytki w szkliwie zębów.
Dieta refluksowa, powolne jedzenie, rzucenie palenia – jak pozbyć się zgagi?
Najczęstszym objawem refluksu jest wspomniana już zgaga, choć niekiedy występuje ona jako oddzielny objaw, bez innych wyraźnych symptomów choroby refluksowej. Jej leczeniem zajmuje się najczęściej lekarz gastrolog, który przeprowadza u pacjenta kompleksową diagnostykę (m.in. gastroskopia przełyku) i zaleca odpowiednie metody leczenia.
Mogą one obejmować:
- redukcję masy ciała (pozwala ona zmniejszyć objawy refluksu nawet o 40%),
- wyeliminowanie z diety produktów nasilających zgagę, takich jak kawa, herbata, alkohol, czekolada, napoje gazowane, tłuste i pikantne potrawy,
- rzucenie palenia (palenie tytoniu zwiększa częstość występowania objawów refluksu),
- powolne, spokojne spożywanie posiłków,
- unikanie pozycji leżącej przez 2–3 godziny po posiłku,
- unikanie wieczornych przekąsek, zwłaszcza tłustych i kalorycznych,
- unikanie wysiłku fizycznego po posiłku.
Leki na zgagę
Jeśli zgaga dokucza pacjentowi często, jest silna albo jeśli jest objawem refluksu, lekarz gastrolog może przepisać odpowiednie leki na zgagę. Są to zazwyczaj farmaceutyki, które zmniejszają wydzielanie kwasu solnego, mają działanie prokinetyczne i alkalizujące, przez co hamują objawy oraz przyczyniają się do poprawy jakości życia pacjenta. Są one dostępne w postaci takich preparatów, jak: omeprazol, pantoprazol i lansoprazol.
Jeśli leczenie farmakologiczne nie przynosi efektów, zgaga i inne objawy refluksu pogłębiają się, a u pacjenta rozwija się ryzyko powikłań, lekarz może wdrożyć leczenie operacyjne. Jego celem jest utworzenie bariery zapobiegającej cofaniu się treści pokarmowej żołądka do przełyku.
